Zdrowie

Uszkodzenia ścięgna Achillesa: przyczyny i rehabilitacja krok po kroku

goldhand.com.pl

 |  cze 7, 2025

Uszkodzenia ścięgna Achillesa to poważny problem, który dotyka coraz większą liczbę osób, zwłaszcza wśród aktywnych fizycznie mężczyzn w średnim wieku. Czy wiesz, że zerwanie tego kluczowego ścięgna występuje dziesięć razy częściej u mężczyzn niż u kobiet? Takie kontuzje najczęściej wynikają z przeciążenia oraz tendinopatii, a ich leczenie wymaga nie tylko odpoczynku, ale także starannie opracowanego programu rehabilitacji. W miarę jak rośnie nasza świadomość na temat zdrowia i aktywności fizycznej, warto zrozumieć, jakie są przyczyny uszkodzeń ścięgna Achillesa i jak można skutecznie wrócić do sprawności po tego rodzaju kontuzjach.

Jakie są uszkodzenia ścięgna Achillesa i ich przyczyny?

Ścięgno Achillesa dość często ulega kontuzjom, zwykle wskutek przeciążenia. To ono prowadzi do **tendinopatii** – stanu, w którym drobne, powtarzające się **mikrourazy** zaczynają się kumulować, co w efekcie może wywołać **bolesne zapalenie tkanki**.

Tego typu problemy dotykają często:

• sportowców uprawiających dyscypliny wymagające gwałtownych zrywów i skoków, jak siatkówka, tenis czy lekkoatletyka,
• osoby wykonujące ciężką pracę fizyczną,
• osoby intensywnie biegające,
• osoby dużo chodzące.

Pełne zerwanie Achillesa to już poważniejszy problem. Przydarza się on znacznie częściej **mężczyznom**, zwłaszcza w wieku **30-50 lat** – panowie zrywają ścięgno nawet **dziesięciokrotnie częściej niż kobiety**.

Istnieje wiele czynników zwiększających ryzyko takiej kontuzji. Należą do nich między innymi:

• nagła, zbyt intensywna zmiana planu treningowego,
• wrodzone predyspozycje,
• naturalne procesy starzenia się tkanki,
• nadmiernie napięte mięśnie łydek, które dodatkowo obciążają ścięgno.

Do zerwania może dojść z wielu powodów. Często winne są **błędy treningowe**, takie jak **zbyt duże obciążenia** lub **nagła zmiana intensywności**, ale także **przewlekłe stany zapalne**, które osłabiają strukturę ścięgna. Ryzyko zwiększają również:

• siedzący tryb życia (brak przygotowania tkanki),
• problemy z krążeniem,
• miejscowe iniekcje ze sterydów,
• niektóre choroby ogólnoustrojowe, jak cukrzyca czy reumatyzm, które negatywnie wpływają na stan tkanki łącznej.

Dlaczego rehabilitacja ścięgna Achillesa jest kluczowym elementem powrotu do zdrowia?

Powrót do pełnej sprawności po urazach ścięgna Achillesa, nawet tych poważnych jak zerwanie czy rekonstrukcja, jest możliwy dzięki odpowiedniemu postępowaniu.

Kluczem do sukcesu jest dobrze zaplanowana rehabilitacja, która znacząco zwiększa szanse na pomyślne rokowania.

Dzięki niej pacjent może nie tylko odzyskać zdolność do wykonywania codziennych czynności, ale także ponownie cieszyć się aktywnością sportową.

Indywidualny plan rekonwalescencji opiera się na bieżącym monitorowaniu procesu gojenia tkanek oraz śledzeniu postępów pacjenta.

Fundamentalnym elementem programu są regularne sesje ćwiczeń, które skutecznie wzmacniają uszkodzone ścięgno, przywracając mu pełną funkcjonalność i zdrowie.

Jakie są etapy rehabilitacji po zerwaniu ścięgna Achillesa?

Rehabilitacja po zerwaniu ścięgna Achillesa to proces podzielony na kilka kluczowych etapów.

• pierwsza faza, nazywana zapalną, trwająca zazwyczaj około tygodnia, gdzie najważniejsza jest ochrona uszkodzonej kończyny i zredukowanie opuchlizny,
• następnie faza proliferacji, która zwykle zajmuje od dwóch do sześciu tygodni, podczas której powoli rozpoczyna się wprowadzanie ćwiczeń biernych,
• ostatnia faza, często najdłuższa, to faza przebudowy, mogąca trwać nawet do roku, której głównym celem jest odzyskanie pełnego zakresu ruchu i wzmocnienie mięśni łydki, prowadzące do całkowitego powrotu do sprawności.

Jak przebiega rehabilitacja w przypadku zapalenia ścięgna Achillesa?

Celem rehabilitacji zapalenia ścięgna Achillesa jest przede wszystkim złagodzenie bólu i wyciszenie stanu zapalnego. Kluczowy na początku procesu jest odpoczynek.

W początkowej fazie rehabilitacji, kiedy dominuje ostry stan zapalny, stosuje się:

• leki przeciwzapalne (dostępne w formie tabletek lub maści),
• chłodzenie bolącej okolicy w celu zmniejszenia obrzęku,
• masaże limfatyczne, które wspomagają odprowadzanie płynów.

Gdy ostry stan zapalny ustąpi, stopniowo wprowadza się ćwiczenia. Szczególnie istotne są ćwiczenia ekscentryczne mięśni łydki – metoda ta nie tylko pomaga w redukcji bólu, ale także wzmacnia i przebudowuje strukturę ścięgna. Niezwykle ważny jest kompleksowy trening mięśni łydki, obejmujący zarówno skurcze ekscentryczne, jak i koncentryczne.

Fizjoterapia skupia się również na:

• przywróceniu ścięgnu optymalnej elastyczności poprzez odpowiednie techniki rozciągania,
• poprawie pełnej ruchomości w stawach stopy,
• pracy nad czuciem głębokim (propriocepcją), co poprawia stabilność i kontrolę ruchu.

Skuteczną metodą wspomagającą leczenie zapalenia ścięgna jest terapia falą uderzeniową, której wysoka efektywność, potwierdzona badaniami, sięga nawet 85%.

Jakie ćwiczenia i terapie są stosowane w rehabilitacji ścięgna Achillesa?

Powrót do pełnej sprawności po urazie ścięgna Achillesa wspiera kompleksowa rehabilitacja. Fizjoterapeuci sięgają po wiele różnorodnych metod. To nie tylko zróżnicowane formy ruchu, takie jak:

• delikatnych ruchów biernych,
• intensywniejsze ćwiczenia oporowe (ekscentryczne),
• dynamiczne treningi.

ale także pomocnicze zabiegi. Wśród nich znajdziemy:

• popularny kinesiotaping,
• masaż głębokich tkanek,
• terapia falą uderzeniową.

Proces rekonwalescencji zakłada stopniowe wprowadzanie aktywności. Już na wczesnym etapie, zazwyczaj między 2. a 4. tygodniem po zabiegu, rozpoczyna się delikatne ruchy bierne stopy, takie jak inwersja czy ewersja. Intensywniejsze rozciąganie mięśni łydki oraz ćwiczenia oporowe, np. wspięcia na palce, wprowadzane są nieco później, zazwyczaj po około sześciu tygodniach. Znacznie później, bo około czternastego tygodnia, pojawiają się bardziej wymagające formy, jak treningi dynamiczne czy plyometryczne. Kluczowym elementem jest także praca nad równowagą, czyli tzw. trening propriocepcji, poprawiający stabilność podczas ruchu.

Wsparcie w procesie leczenia zapewniają również inne techniki, takie jak terapia manualna czy elektrostymulacja. W przypadku pojawienia się stanu zapalnego w obrębie ścięgna, stosuje się dodatkowe metody, na przykład laseroterapię lub jonoforezę z użyciem leków przeciwzapalnych. Wzmocnienie mięśni łydki jest kluczowe – pomocne są proste ćwiczenia, jak obciąganie palców czy praca z taśmą oporową. Pamiętajmy też o ogólnej aktywności fizycznej; doskonałym wyborem, który nie obciąży kontuzjowanego ścięgna, jest pływanie.

Artykuł powstał w oparciu o informacje zawarte na stronie rehabilitacja ścięgno achillesa.